Van l9 tot 25 Juli viert Novelda elk jaar het feest van haar Schutsheilige.
Op 19 Januari 1866 nam de stad Novelda het besluit om elk jaar het feest van de Heilige María Magdalena te vieren, uit dankbaarheid voor het feit dat zij het toenmalige dorp bevrijd had van de vreselijke cholera-epidemie, die verscheidene omliggende dorpen trof. De Heilige, die sinds de l5 de eeuw en zelfs al daarvoor vereerd werd in een kapel van het kasteel la Mola, werd vanaf die datum de schutsheilige van Novelda.
De feestelijkheden ontwikkelden zich geleidelijk aan en in de laatste tien jaren van 1800 hadden ze al de vorm aangenomen zoals wij die nu kennen, bijv. “la Portá” van de heilige, waarbij op 20 Juli het beeld van de heilige in een bedevaartstocht van de Santuario van María Magdalena, op de berg La Mola, naar de stad Novelda gebracht wordt en waaraan naar schatting ongeveer 20.000 personen uit de hele omgeving deelnemen Ook vinden dan andere activiteien plaats zoals het lezen van Missen, processies, jaarmarkt, muziek, dansen, en diverse vertoningen en uitvoeringen zoals “Correfuegos” (vuurwerk door de stad) en sportactiviteiten.
De feestelijkheden van de Moren en Christenen zijn tamelijk Jong. In 1969 vierde men in de omgeving van het kasteel de dag der kastelen, een ceremonie die bestond uit de opvoering van activiteiten in verbinding gebracht met het feest van de Moren en Christenen in zijn historische omgeving. Deze gebeurtenis zaaide het feestzaad uit in onze stad en verscheidene personen, die wel in Novelda woonden, maar een goede relatie hadden met dit feest in andere plaatsen, hebben ertoe bijgedragen dat in 1970 de eerste feestelijke optocht van de Moren en de Chistenen in Novelda plaatsvond. Met veel moeilijkheden en inspanningen bereikte men dat een handvol jongelui in de tuinen van het Casino begon met het instuderen van de eerste pasodobles en Moorse marsen.
Deze eerste afdelingen die later gemaskerde groepen werden, traden gezamenlijk op in het eerste defilé en namen de namen «Astures» aan voor de christenen en «Negres Betànics» voor de moren. Men besloot de feestelijkheden van de Moren en Christenen te vieren ter ere van de schutspatrones van de stad: de Heilige María Magdalena. In 1972 werden de dagen 21 en 23 Juli vastgesteld voor de vertoning van de defilés, omdat dit dagen waren waarop de feestelijke activiteiten met betrekking tot de patrones geringer waren. Vermeld dient te worden, dat vanaf dat jaar ook de vrouw deelneemt aan de defilés, waarmee de volledige integratie vanaf het begin vaststaat. In 1972 werden ook voor de eerste keer de dwaze voorstellen voorgedragen in een historische omgeving, n.l. bij het kasteel La Mola. In hetzelfde jaar werden de ambassadeurs nog “geïmporteerd” uit andere plaatsen, evenals de dwaze voorstellen, omdat men toen nog geen eigen teksten had. Het probleem werd echter snel opgelost dank zij de dichter Louis Pérez Beltrá uit Novelda met zijn heldendicht “Driehoekige Toren”
Wij willen er de nadruk op leggen dat, anders dan in andere plaatsen die eenzelfde humoristisch model brengen, ónze voordrachten zich kenmerken door hun originaliteit wat de inhoud betreft,omdat de berichten berusten op plaatselijke situaties. De voordracht van de dwaze voorstellen vindt tegenwoordig plaats bij het gemeente huis op 19 Juli en is net als de defilés, één van de belangrijkste activiteiten van de Moren en de Christenen.
In de jaren die direct volgden op het begin van het feest, nam het aantal gemaskerde troepen toe en vandaagdedag zijn het 10 groepen die het Moren en Christenenfeest van Novelda uitmaken: 6 Moren groepen (Negres Betanics, Arabes Beduinos, Arabes Damasquinos, Arabes Omeyas, Piraten en Mudéjares) en 4 Christenen (Astures, Caballeros del Cid – Rey Don Jaime I, Tercios de Lepanto en Mozárabes) Op 21 Juli begint het defilé met de intocht van de Christenen en op de 23ste met de intocht van de Moren. Als bijzonderheid willen we nog vermelden dat de deelname aan de defilés van de groep Negres Betanics, die in tegenstelling tot andere plaatsen speciale afdelingen of Neger-rijen vormen, hier de Neger-groep een volledige gemaskerde groep is.
Ondanks het jonge bestaan, 38 jaar, heeft het feestelijk karakter van de Moren en Christenen een leidende plaats ingenomen in de zo populaire festiviteiten van de Moren en Christenen in onze eigen omgeving. Deze feestende gemeenschap overtreft de 2000 leden en we kunnen complete families vinden, waarin 3 generaties deelnemen aan de feestelijkheden. Jaar na jaar wordt de deelname groter en vooral het bewustzijn dat dit feest een culturele erfenis is voor alle bewoners van Novelda.
Onze goede week wordt georganiseerd zoals wij het kennen sinds 1880. In de loop der jaren is het aantal activiteiten groter geworden en omvat nu een grote serie projekten, zowel cultureel als sociaal, die plaats vinden zowel binnen als buiten de eigenlijke data.
Tegenwoordig worden processies gehouden vanaf Palmzondag tot aan de dag van de Verrijzenis. Een bijzondere Processie is Die van de Heilige Begrafenis op Goede Vrijdag-namiddag, als alle 14 broederschappen,die thans het hoofdbestuur vormen, met ruim 2500 leden deelnemen aan de processie. De processie van de Zondag van de Verrijzenis is de laatste van de processie defilés en is een stap in de richting van de “Dag van de Mona” op Paasmaandag, wanneer traditiegetrouw de Paaskoek of cake wordt gegeten en vele stadgenoten gaan “dauwtrappen”. In Novelda herhaalt zich deze activiteit weer op de Maandag daarop, de zgn tweede Mona.
Carnaval is al een feest dat zich stabiliseert in Novelda. Al gedurende enkele jaren organiseert men prachtige en vrolijke Carnevalsoptochten. Het meest typische van de dag is de tussen-maaltijd (=meriénda) om 5 uur op basis van de “Coca de manteca” dat is een stuk eenvoudig gebak met reuzel, als een inleiding op de komst van de vastentijd.
Op Carnevals-dinsdag viert men in Novelda de zogenaamde processie van de “Veertig Uren”, dat is de enige in Spanje. Dit privilege werd op 28 Februari 1897 in Rome door Paus Leo XIII verleend in verband met een epidemie, die katastrofale gevolgen had voor de bevolking. De processie wordt elk jaar zonder onderbreking gehouden, zo niet, verliest Novelda dit privilege. Dit hield in, dat soms weer en wind getrotseerd moesten worden, om het recht niet te verliezen. Dat de route dan wel eens wat kort uitviel, zal Onze Lieve Heer hopelijk niet kwalijk genomen hebben.
Buurtfeesten (Fiestas de Barrios)
Van Mei tot September vieren al onze wijken hun feest ter ere van hun schutsheilige, met processies, zomernachtfeesten, optochten met muziek, volksspelen dans, theater, enz. enz.
Wijk La Vereda: Weekend omstreeks Sint Paulus (29 Juni)
Wijk La Garrova: 2de en 3de weekend in September
Wijk Sagrada Corazón: Gedurende het weekend na Sacramentsdag
Wijk La Estación: Weekend ná de 17de Mei
Wijk María Auxiliadora: Weekend ná de 24ste Mei.
Wijk La Cruz: Weekend van de 1ste Mei.
Wijk San Roque: Omstreeks de dag van Maria Hemelvaart (15 Augustus)